تبیین فرایند برنامه‌ریزی علوم جغرافیایی در دانشگاههای ایران

رشتۀ جغرافیا از جمله رشته­هایی است که در دانشگاههای مختلف جهان از نظام علمی برخوردار است و در سالهای اخیر نیز گرایش­های مختلف آن رو به گسترش بوده است. بیشتر کشورها به دلیل نقشی که علوم جغرافیایی و جغرافیدانان می­توانند در توسعه، آمایش فضا، عدالت جغرافیایی، صلح و امنیت ایفا نمایند، به آن اهمیت داده و برنامه­ریزی و آموزش آن را در دانشگاهها جدی گرفته­اند. در ایران، «کمیتۀ برنامه­ریزی علوم جغرافیایی» که در وزارت «علوم، تحقیقات و فناوری» تشکیل شده است، مسوول اصلی برنامه­ریزی و ارتقا کیفیت آموزش این رشته در دانشگاهها است و اعضای این کمیته متشکل از اساتید علوم جغرافیایی انتخاب می­شوند که برای برنامه­ریزی و سیاستگذاری آموزش علوم جغرافیایی در دانشگاه­ها، از تجربیات خود و دیگر کشورها استفاده می­کنند. با توجه به اینکه طی 5 سال اخیر کمیته علوم جغرافیایی از حیث برنامه­ریزی و عملکرد، دچار تحول عمیقی گردیده است، در این مقاله نتایج و ماحصل این تحولات مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه نشان داد که تلاشهای انجام شده در این خصوص از یک طرف به بازنگری و به روز شدن تمامی برنامه­های قدیمی علوم جغرافیایی در مقاطع مختلف منجر شده است. از طرفی دیگر، تعدادی از برنامه­های جدید در زمینه تخصص­ها و گرایش­های جدید جغرافیایی، طراحی و تدوین شده است. بدون شک مجموعۀ این اقدامات در مرحلۀ عملیاتی خود به بهبود وضعیت و توسعۀ پایدار فضاهای زیست، بهینه­سازی، بهره وری و مدیریت فضاها و مکانهای کشور کمک خواهد نمود.